Lịch sử hoạt động SEPECAT_Jaguar

Jaguar GR3A của RAF

Armée de l'Air (không quân Pháp) nhận những chiếc Jaguar đầu tiên vào năm 1973 trong tổng số 160 chiếc Jaguar A một chỗ ngồi. Với kiểu Jaguar dành cho huấn luyện chuyển đổi, Pháp đã nhận 40 chiếc Jaguar E hai chỗ ngồi. Sau khi Breguet bị mua lại bởi hãng Dassault, phiên bản Jaguar M đã được đề xuất, một phiên bản trên tàu sân bay cho hải quân Pháp, nhưng đã bị hủy bỏ vì lợi ích của Dassault Super Étendard.

RAF chấp nhận đợt giao hàng đầu tiên trong tổng số 165 chiếc Jaguar GR.1 một chỗ (hay Jaguar S) trang bị cho 54 phi đội vào năm 1974. Sau đó còn được bổ sung 35 chiếc huấn luyện hai chỗ, Jaguar T2 (hay Jaguar B theo tên gọi của nhà sản xuất). Jaguar S và B có hệ thống tấn công/dẫn đường hoàn thiện hơn so với phiên bản A và E được sử dụng trong Armée de l'Air, nó được trang bị pháo ADEN 30 mm thya cho pháo DEFA 533 30 mm. Một vài chiếc Jaguar của RAF được sử dụng triển khai và tiếp viện cho các khu vực một cách nhanh chóng, hoạt động trong phi đoàn Coltishall, và các đơn vị khác trong vai trò tấn công hạt nhân từ căn cứ RAF Bruggen. Những chiếc Jaguar một chỗ gần đây của RAF chỉ hoạt động trong vai trò tấn công, và đã nhanh chóng bị thay thế bởi những chiếc Tornado.

Vào tháng 12 năm 1983, 75 chiếc Jaguar của RAF đã được nâng cấp thành tiêu chuẩn GR.1AT.2A với hệ thống dẫn đường và tấn công FIN1064 thay thế cho hệ thống cũ là NAVWASS. Vào cùng khoảng thời gian đó, đa số những chiếc Jaguar đã được thay động cơ bằng loại Adour 104. Vào năm 1994, 10 chiếc GR.1A và 2 chiếc T.2A đã được nâng cấp để có thể mang được thiết bị chỉ điểm laser TIALD và có tên gọi là GR.1B hay T.2B theo thứ tự.

Việc nâng cấp lên tiêu chuẩn GR.3A (cũng còn được biết đến như Jaguar 97) được thực hiện với việc đưa vào sử dụng thiết bị TIALD LDP tương thích cho cả phi đội, cung cấp cho thiết bị trinh sát số EO GP1 (JRP), một thiết bị hiển thị trên mũ phi công, buồng lái kính với màn hình hiển thị AMLCD lớn và một HUD mới, bộ điều khiển tay mới và cần stick mới, GPS, TERPROM Terrain Referenced Navigation, một đường truyền dữ liệu Improved Data Modem, và tích hợp cải tiến kính nhìn ban đêm. GR.3 (Jaguar 96) được chuyển giao cho các đơn vị theo ba tiêu chuẩn, trinh sát, tấn công và TIALD, nhưng sau đó tất cả đã được chuyển đổi thành tiêu chuẩn Jaguar 97/GR.3A. Tất cả những chiếc GR.3A sau đó được thay động cơ mới bằng loại Adour 106. Một số máy bay huấn luyện T-2 cũng được nâng cấp thành tiêu chuẩn Jaguar 96 và có tên gọi mới là T.4.

Jaguar của Không quân Ấn Độ trong cuộc tập trận Cope Thunder tại Alaska.

Những chiếc Jaguar cũng được xuất khẩu cho các nước khác với một số thành công nào đó. Khách hàng lớn nhất của Jaguar là Ấn Độ, họ đã mua khoảng 40 chiếc và cũng mua giấy phép để sản xuất thêm 100 chiếc nữa tại Ấn Độ. Công ty Hindustan Aeronautics Limited là công ty hàng không vũ trụ hàng đầu của Ấn Độ đã chế tạo 100 chiếc Jaguar dưới tên gọi Shamsher. Jaguar International cũng được xuất khẩu cho Ecuador, NigeriaOman. Những chiếc Jaguar của Oman cũng được nâng cấp thành tiêu chuẩn GR3A đầy đủ và hoạt động trong Phi đội số 20 và số 8 của Không quân Hoàng gia Oman.

Jaguar đã xuất hiện trong các trận không chiến tại Chiến tranh vùng Vịnh lần đầu năm 1991 trong các phi đội của Armée de l'Air và RAF, Chiến tranh Balkan với RAF, Chiến tranh Kosovo với Armée de l'Air và Chiến tranh Kargil trong Không quân Ấn Độ. Tuy nhiên, trong Chiến tranh vùng Vịnh 1991, những chiếc Jaguar của RAF đã hoạt động với những chiếc Bucanner cũng được nâng cấp với TIALD.

Một chiếc Jaguar đã được chuyển đổi thành Jaguar Active Control Technology (ACT) với hệ thống điều khiển lái fly-by-wire và những thay đổi khí động học đối với khung máy bay. Khả năng cơ động được cải tiến nhờ vào thử nghiệm khí động học và những dữ liệu thử nghiệm này đã được sử dụng để phát triển Eurofighter Typhoon.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: SEPECAT_Jaguar http://www.youtube.com/watch?v=un4KsJUcev4 http://www.vids-uk.info//index.php?task=view&id=84 http://www.faqs.org/docs/air/avjag.html http://www.fas.org/man/dod-101/sys/ac/row/jaguar-s... http://www.fas.org/man/dod-101/sys/ac/row/jaguar.h... http://www.a-ttl.co.uk/indexMil.htm http://www.raf.mod.uk/news/index.cfm?storyid=2CEE8... http://www.airsceneuk.org.uk/hangar/2007/435jags/j... https://web.archive.org/web/20080225172504/http://... https://web.archive.org/web/20081011165747/http://...